کابل آرموردار چیست؟
کابل آرموردار (Armored Cable) نوعی کابل است که برای محافظت در برابر آسیبهای مکانیکی، ضربه، فشار و گازگرفتگی حیوانات مجهز به یک لایه محافظ فلزی یا غیرفلزی میشود. این لایه محافظ معمولاً از فولاد، آلومینیوم یا سایر مواد مقاوم ساخته شده و بین روکش بیرونی و عایق کابل قرار میگیرد.
انواع آرموردار
کابلهای آرموردار بسته به جنس آرمور، ساختار و کاربرد به انواع مختلفی تقسیم میشوند.
کابل با آرمور فلزی
آرمور فولادی گالوانیزه (SWA – Steel Wire Armored)
ویژگی: مقاومت بسیار بالا در برابر فشار، ضربه و کشش.
کاربرد: صنایع سنگین، کابلکشی زیرزمینی، نیروگاهها.
آرمور آلومینیومی (AWA – Aluminum Wire Armored)
ویژگی: سبکتر از فولاد و مقاوم در برابر خوردگی.
کاربرد: محیطهای مرطوب یا اسیدی، صنایع دریایی.
بیشتر بخوانید: کابل آلومینیوم چیست و کاربرد آن
آرمور نواری فولادی (STA – Steel Tape Armored)
ویژگی: انعطاف کمتر ولی محافظت عالی در برابر نفوذ آب و گازگرفتگی.
کاربرد: کابلکشی در تونلها و معادن.
کابل با آرمور غیرفلزی
آرمور الیاف شیشه یا پلاستیک
ویژگی: سبک، انعطافپذیر و مقاوم در برابر خوردگی شیمیایی.
کاربرد: شبکههای ارتباطی، دیتاسنترها.
دستهبندی بر اساس ساختار
کابل آرموردار مسی (برای انتقال برق)
هسته مسی + عایق XLPE/PVC + آرمور فلزی
کاربرد: تابلوهای صنعتی، سیستمهای فشارقوی.
بیشتر بخوانید: انواع کابل مسی
کابل آرموردار فیبر نوری (برای انتقال داده)
هسته فیبر نوری + آرمور فلزی/کولار
ویژگی: مقاومت در برابر نویز و تداخل الکترومغناطیسی.
کاربرد: شبکههای مخابراتی، نظامی.
کابل آرموردار کنترل (برای سیگنالدهی)
چند هستهای + شیلد + آرمور
کاربرد: اتوماسیون صنعتی، سیستمهای کنترل.
دستهبندی بر اساس روکش بیرونی
روکش PVC: معمولی، مقاوم در برابر رطوبت و مواد شیمیایی.
روکش LSZH (Low Smoke Zero Halogen): ضد حریق، مناسب فضاهای بسته مانند مترو.
روکش پلی اتیلن (PE): برای کابلکشی دفنی در خاک اسیدی یا قلیایی.
انواع خاص کابل آرموردار
کابل آرموردار ضد انفجار (Ex d): برای محیطهای با گازهای قابل اشتعال.
کابل آرموردار زیردریایی: با عایق و آرمور مقاوم در برابر آب شور.
کابل آرموردار خورشیدی: برای سیستمهای فتوولتائیک در فضای باز.
ساختار کابل آرموردار
کابل آرموردار از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هرکدام نقشی حیاتی در عملکرد و دوام آن دارند. این اجزا با دقت طراحی شدهاند تا مقاومت کابل در برابر آسیبهای محیطی و مکانیکی به حداکثر برسد. در ادامه، اجزای اصلی ساختار کابل آرموردار را بررسی میکنیم:
هادی: معمولاً از جنس مس یا آلومینیوم، مسئول انتقال جریان الکتریکی یا سیگنال است. این بخش بهگونهای طراحی میشود که دارای کمترین مقاومت الکتریکی باشد.
عایق : لایهای از مواد عایق مانند PVC، XLPE یا دیگر پلیمرها دور هادی را میپوشاند تا از نشت جریان و برقگرفتگی جلوگیری کند.
لایه زیرین: لایهای محافظ که بین عایق و آرمور قرار دارد. این لایه از مواد مقاوم ساخته شده و به آرمور کمک میکند تا بهطور ایمن روی کابل قرار گیرد.
آرمور: این بخش، اصلیترین ویژگی کابل آرموردار است. آرمور معمولاً از نوار یا سیمهای فولادی یا آلومینیومی ساخته شده و دور لایه زیرین پیچیده میشود. وظیفه آن محافظت از کابل در برابر فشار، ضربه، و سایر آسیبهای مکانیکی است.
لایه بیرونی: لایهای مقاوم که آرمور را میپوشاند و کابل را در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت، مواد شیمیایی، و آسیبهای دیگر محافظت میکند. این لایه اغلب از PVC یا پلیاتیلن ساخته میشود.
ویژگیهای کابل آرموردار
تحمل فشار، ضربه و سایش: لایه آرمور (معمولاً فولادی گالوانیزه، آلومینیومی یا استیل) از کابل در برابر آسیبهای فیزیکی مانند لهشدگی، حفاری یا برخورد اجسام تیز محافظت میکند.
مقاومت در برابر کشش: برخی انواع آن (مانند کابلهای با آرمور سیمی) برای کاربردهایی که کشش طولانیمدت وجود دارد، طراحی شدهاند.
محافظت در برابر عوامل محیطی
ضد رطوبت و مواد شیمیایی: روکش بیرونی (مثل PVC یا LSZH) همراه با آرمور، کابل را در برابر رطوبت، مواد اسیدی و قلیایی مقاوم میکند.
مقاومت در برابر جوندگان و حشرات: لایه فلزی از گازگرفتگی توسط موش یا موریانه جلوگیری میکند.
تحمل دمای بالا: برخی مدلها برای محیطهای با دمای(مثل معادن یا صنایع ذوب) ساخته میشوند.
بیشتر بخوانید: تفاوت روکش PVC و سیلیکونی چیست؟
ایمنی بالا
محافظت در برابر نویز الکترومغناطیسی (در انواع شیلددار): آرمور فلزی میتواند به عنوان شیلد عمل کند و از تداخل امواج (EMI/RFI) جلوگیری نماید.
کاهش خطر آتشسوزی: در مدلهای با روکش LSZH (Low Smoke Zero Halogen)، در صورت حریق دود سمی تولید نمیشود.
انعطافپذیری و نصب آسان
انعطاف در برخی طراحیها: کابلهای با آرمور حلقهای (Stranded Armor) انعطاف بیشتری دارند و برای مسیرهای پیچیده مناسبند.
امکان عبور از مسیرهای خطرناک: بدون نیاز به لوله اضافه، میتوان آن را مستقیماً در خاک، دیوار یا کف کانالها نصب کرد.
طول عمر بالا و مقرونبهصرفه
دوام طولانیمدت: کاهش هزینههای تعمیر و تعویض به دلیل مقاومت در برابر فرسایش.
کاهش نیاز به تجهیزات جانبی: مانند لوله یا ترانکینگ، که هزینه نصب را کم میکند.
کاربردهای گسترده کابل آرموردار
صنایع سنگین: کارخانهها، پالایشگاهها، معادن.
فضاهای باز: کابلکشی هوایی یا دفن مستقیم در خاک.
محیطهای نظامی و دریایی: به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و نمک.
کابل آرموردار با ترکیب مقاومت مکانیکی + ایمنی + انعطاف، انتخابی ایدهآل برای پروژههایی است که کابل در معرض خطرات فیزیکی یا محیطی قرار دارد. انتخاب نوع آرمور (فلزی/غیرفلزی) و جنس روکش بستگی به شرایط پروژه دارد.
تفاوت کابل آرموردار با بدون آرمور
ویژگی | کابل آرموردار (Armored Cable) | کابل بدون آرمور (Non-Armored Cable) |
---|---|---|
لایه محافظ | دارای لایه فلزی (فولاد/آلومینیوم) یا غیرفلزی (پلاستیک/شیشه) | فاقد لایه محافظ اضافه، فقط عایق و روکش معمولی |
مقاومت مکانیکی | مقاومت بالا در برابر ضربه، فشار، سایش و گازگرفتگی | مقاومت کم، نیاز به محافظت با لوله یا ترانکینگ |
محیطهای کاربردی | محیطهای خشن (صنعتی، معادن، زیرزمین، فضای باز) | محیطهای ایمن (داخلی ساختمان، داکتها، سقف کاذب) |
هزینه | گرانتر به دلیل مواد اضافه | مقرونبهصرفهتر |
نصب | امکان نصب مستقیم در خاک یا محیطهای خطرناک | نیاز به لوله یا محافظ جانبی برای نصب در محیطهای پرخطر |
وزن و انعطافپذیری | سنگینتر و در برخی انواع کمانعطاف | سبکتر و انعطافپذیرتر |
محافظت الکتریکی | برخی مدلها دارای شیلد ضد نویز (EMI/RFI) | معمولاً فاقد شیلد (مگر در انواع خاص) |
طول عمر | طولانیتر به دلیل مقاومت در برابر آسیبهای خارجی | کوتاهتر در محیطهای خشن |
محافظت فیزیکی: کابل آرموردار مثل یک زره از کابل در برابر آسیبهای بیرونی محافظت میکند مانند کابل اعلام حریق. بدون آرمور مانند یک کابل معمولی است و در صورت قرارگیری در محیط پرخطر، نیاز به پوشش اضافی (مثل لوله فلزی) دارد.
کاربرد: آرموردار برای پروژههای صنعتی، دفن مستقیم در خاک یا فضاهای باز استفاده میشود. بدون آرمور بیشتر در تأسیسات ساختمانی، سیستمهای روشنایی و داکتهای ایمن کاربرد دارد.
هزینه و وزن: کابل آرموردار به دلیل لایه فلنی، سنگینتر و گرانتر است. کابل بدون آرمور سبک و اقتصادی است، اما در محیطهای خشن ممکن است هزینههای تعمیر یا تعویض افزایش یابد.
انعطافپذیری: کابلهای بدون آرمور معمولاً انعطاف پذیرتر هستند و در مسیرهای پیچیده راحتتر نصب میشوند.
چه زمانی از کابل آرموردار استفاده کنیم؟
-
در محیطهایی با خطر ضربه، فشار، یا جوندگان (مثل معادن، کارخانهها).
-
هنگام دفن مستقیم کابل در خاک (بدون نیاز به لوله اضافه).
-
در پروژههای نظامی، دریایی یا صنایع شیمیایی که مقاومت در برابر خوردگی نیاز است.
چه زمانی کابل بدون آرمور کافی است؟
-
در ساختمانهای مسکونی یا اداری (پشت دیوار، سقف کاذب).
-
در سیستمهای روشنایی یا ارتباطی داخلی.
-
وقتی هزینه پروژه محدود است و محیط کاملاً ایمن میباشد.
کابل آرموردار = ایمنی + مقاومت (برای محیطهای خشن).
کابل بدون آرمور = سبکی + صرفهجویی در هزینه (برای محیطهای کنترلشده).
همانطور که در این مقاله بررسی شد، کابلهای آرمودار به عنوان یک جزء حیاتی و قابل اعتماد در زیرساختهای مدرن الکتریکی و مخابراتی، نقشی اساسی در تضمین انتقال پایدار و ایمن انرژی و داده ایفا میکنند. لایه محافظ آرمور، که معمولاً از جنس فولاد گالوانیزه یا آلومینیوم ساخته میشود، مقاومت فوقالعادهای در برابر آسیبهای مکانیکی، فشارهای محیطی، خوردگی و حتی نفوذ جوندگان ایجاد میکند؛ عواملی که میتوانند منجر به قطعی سرویس، هزینههای تعمیر و نگهداری بالا و حتی خطرات ایمنی شوند.
در نهایت، سرمایهگذاری بر روی کابلهای آرمودار نه تنها به معنای انتخاب یک محصول با دوامتر، بلکه به مفهوم ارتقاء کلی قابلیت اطمینان، ایمنی و کاهش هزینههای بلندمدت عملیاتی است. با توجه به رشد روزافزون نیاز به زیرساختهای الکتریکی مستحکمتر، درک صحیح و بهکارگیری استراتژیک کابلهای آرمودار، چالشی مهم و در عین حال ضروری برای مهندسان و مدیران پروژههای تاسیساتی در سراسر جهان محسوب میشود. انتخاب درست نوع آرمور و روش نصب مناسب، کلید بهرهبرداری حداکثری از مزایای این فناوری کلیدی خواهد بود.
شرکت یازپترونوا عرضه کننده کابل و متعلقات کابل، کابل خشکی و کابل دریایی و کابل اعلام حریق و کابل مقاوم در برابر حریق میباشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره میتوانید با کارشناسان مجرب ما تماس حاصل نمایید.