کابل فشار ضعیف چیست؟
ساختار کابل فشار ضعیف
کابل های برق فشار ضعیف، معمولا از یک رسانا مسی یا آلومینیومی، یک عایق و یک روکش تشکیل شدهاند.
رسانا: رسانای کابل فشار ضعیف معمولاً از سیم مسی یا آلومینیومی ساخته میشود. سیم مسی رسانایی بالاتری نسبت به سیم آلومینیومی دارد، اما سیم آلومینیومی سبکتر و ارزانتر است.
عایق: عایق کابل فشار ضعیف برای محافظت از رسانا در برابر جریان الکتریکی و شرایط محیطی مانند آب و رطوبت استفاده میشود. عایقهای رایج برای کابلهای فشار ضعیف عبارتند از: پلی وینیل کلرید، پلی اتیلن، لاستیک
روکش: روکش کابل فشار ضعیف برای محافظت از عایق در برابر آسیب های فیزیکی استفاده میشود.

انواع کابل فشار ضعیف
تقسیمبندی بر اساس تعداد هادی (رشته)
تکهسته (تکرشته): برای مصارف ساده مانند سیمکشی لامپها و کلیدها استفاده میشود.
چند هستهای (چند رشته): معمولاً 2 رشته، 3 رشته، 4 رشته یا بیشتر. کاربرد: سیستمهای سهفاز، اتصال موتورها، تابلوهای کنترل.
تقسیمبندی بر اساس انعطافپذیری هادی
مفتولی (صلب – کلاس ۱): هادی از یک رشته مفتول مسی یا آلومینیومی تشکیل شده است. مقاومت مکانیکی بالا، اما انعطافپذیری کم. مناسب برای نصب ثابت در دیوار یا داکت.
افشان (انعطافپذیر – کلاس ۵ و ۶): از چندین رشته نازک مسی ساخته شده است. انعطافپذیری بالا، مناسب برای مصارف متحرک یا خمشی. مثال: سیمهای دستگاههای صنعتی و کابلهای سیار.
تقسیمبندی بر اساس نوع عایق و غلاف
کابل PVC (پلیوینیل کلراید): متداولترین نوع، ارزان و مقاوم در برابر رطوبت. کاربرد: سیمکشی ساختمانها، سیستمهای روشنایی.
کابل XLPE (پلیاتیلن متقاطع): مقاومت حرارتی بالاتر (تا 90°C)، مناسب برای محیطهای گرم کاربرد: کابلهای زمینی، صنایع سنگین.
کابل Rubber (لاستیکی): انعطافپذیری بسیار بالا و مقاوم در برابر سایش. کاربرد: کابلهای سیار، دستگاههای جوش، معدن.
تقسیمبندی بر اساس محافظ (شیلد و آرمور)
کابل بدون محافظ (غیرمسلح): فقط عایق و غلاف دارند. کاربرد: داخل دیوار، ترانکینگ و داکت.
کابل مسلح (آرموردار): دارای لایه محافظ فولادی یا آلومینیومی. مقاوم در برابر فشار و ضربه، مناسب برای دفن در خاک. مثال: کابل آرموردار زمینی.
کابل شیلددار: دارای نوار یا بافت مسی برای جلوگیری از نویز. کاربرد: سیستمهای کنترل، صنایع حساس به نویز.
تقسیمبندی بر اساس کاربرد خاص
کابل مقاوم در برابر حریق (Fire Resistant): در دمای بالا هم عملکرد خود را حفظ میکند. مثال: کابلهای مدار اعلام حریق.
کابل خورشیدی (Solar Cable): مقاوم در برابر UV و دمای بالا، مناسب برای سیستمهای فتوولتائیک.
کابل ضد آب (Waterproof): برای محیطهای مرطوب و زیرزمینی.
کابل کنترل: برای انتقال سیگنالهای کنترلی در صنایع استفاده میشود.
جمعبندی: انتخاب کابل فشار ضعیف مناسب
- برای سیمکشی ساختمان → کابل PVC یا XLPE (مثلاً NYA یا NYY).
- برای محیطهای صنعتی → کابلهای مسلح یا شیلددار.
- مصارف سیار → کابلهای افشان با عایق Rubber.
- مکانهای حساس به آتش → کابل LSZH یا مقاوم در برابر حریق.
کابلهای فشار ضعیف (ولتاژ پایین) به دلیل کاربرد گسترده در صنایع، ساختمانها و سیستمهای الکتریکی، دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. در زیر به مهمترین نقاط قوت و ضعف آنها اشاره میکنیم.
مزایای کابل فشار ضعیف
ایمنی بالا
ولتاژ پایین (تا 1000 ولت AC) خطر برقگرفتگی را کاهش میدهد. مناسب برای مصارف خانگی، اداری و محیطهای عمومی.
انعطافپذیری در نصب
تنوع در انواع افشان، مفتولی و نیمهافشان برای کاربردهای مختلف. امکان نصب در دیوار، ترانکینگ، کانالها و حتی دفن در خاک (در صورت مسلح بودن).
هزینه مقرونبهصرفه
نسبت به کابلهای فشار متوسط و فشار قوی، قیمت پایینتری دارد. نگهداری و تعمیرات آن ارزانتر است.
سازگاری با سیستمهای مختلف
مناسب برای: تأسیسات روشنایی، سیستمهای کنترل صنعتی، کابلکشی ساختمانها، اتصال دستگاههای الکترونیکی
معایب کابل فشار ضعیف
محدودیت در انتقال توان بالا
به دلیل ولتاژ پایین، برای انتقال توان زیاد به جریان بالاتری نیاز دارد که باعث افزایش تلفات حرارتی میشود. برای مصارف صنعتی سنگین (مانند موتورهای بزرگ) ممکن است نیاز به کابلهای با سطح مقطع بالا باشد.
حساسیت به افت ولتاژ
در مسیرهای طولانی، به دلیل مقاومت اهمی سیم، افت ولتاژ قابل توجهی رخ میدهد. نیاز به محاسبه دقیق سطح مقطع برای کاهش این مشکل.
نیاز به محافظت بیشتر در محیطهای خشن
در معرض آسیبهای مکانیکی (مانند فشار، ضربه، جوندگان) قرار دارد. در محیطهای مرطوب یا خورنده، باید از کابلهای مخصوص (مانند آرموردار یا ضد آب) استفاده شود.
محدودیت در انتقال اطلاعات
کابلهای معمولی فشار ضعیف برای انتقال دادههای پرسرعت (مانند شبکههای ارتباطی) مناسب نیستند. در صورت نیاز به انتقال سیگنال، باید از کابلهای مخصوص (مانند کابل کنترل شیلددار) استفاده کرد.
احتمال گرمایش بیش از حد
اگر جریان عبوری از حد مجاز بیشتر شود، عایق کابل ممکن است ذوب یا آسیب ببیند. نیاز به محاسبه دقیق آمپراژ و استفاده از فیوزهای محافظتی مناسب. اگر میخواهید تفاوت کابل فشار ضعیف و قوی را بدانید مقاله آن را مطالعه کنید.
جمعبندی: مقایسه مزایا و معایب
مزایا | معایب |
---|---|
ایمنی بالا (ولتاژ پایین) | محدودیت در انتقال توان بالا |
قیمت مقرونبهصرفه | افت ولتاژ در مسیرهای طولانی |
تنوع در انواع و کاربردها | نیاز به محافظت در محیطهای خشن |
نصب آسان و انعطافپذیر | گرمایش بیش از حد در جریانهای بالا |
سازگاری با مصارف خانگی و صنعتی | عدم مناسببودن برای انتقال دادههای پرسرعت |
کاربردهای کابل فشار ضعیف (ولتاژ پایین)
کابلهای فشار ضعیف (تا ۱۰۰۰ ولت AC) به دلیل انعطافپذیری، ایمنی و هزینه مناسب، در مصارف مختلفی استفاده میشوند. برخی از مهمترین کاربردهای آنها عبارتند از:
تأسیسات ساختمانی و مسکونی
سیمکشی داخلی ساختمان (برقرسانی به پریزها، کلیدها و روشنایی)، سیستمهای روشنایی (لامپها، چراغهای سقفی و نورپردازی)، اتصال لوازم خانگی (یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز)، سیستمهای اعلام حریق و دزدگیر
انواع کابل مورد استفاده
- تکهسته مفتولی (NYA) برای سیمکشی ثابت
- کابل چند رشته افشان (NYAF) برای اتصالات انعطافپذیر
صنایع و کارگاهها
اتصال موتورهای الکتریکی کوچک و متوسط (پمپها، فنها، دستگاههای صنعتی)، تغذیه تابلوهای کنترل و PLC، سیستمهای مکانیزه و رباتهای صنعتی، کابلهای سیار دستگاههای جوش و ماشینآلات
انواع کابل مورد استفاده
- کابل افشان با عایق Rubber برای محیطهای با تحرک بالا
- کابل شیلددار برای جلوگیری از نویز در سیستمهای حساس
شبکههای توزیع برق
اتصال ترانسفورماتورهای توزیع به مصرفکنندگان، برقرسانی به تابلوهای تقسیم واحدهای مسکونی و تجاری، کابلکشی هوایی یا زمینی در مناطق کمتوان
انواع کابل مورد استفاده
- کابل چند هستهای با غلاف PVC (NYY)
- کابل آرموردار برای دفن در خاک
سیستمهای مخابراتی و کنترلی
کابلهای ارتباطی و کنترل در صنایع (مانند سنسورها و سیگنالهای دیجیتال)، اتصال دوربینهای مداربسته و سیستمهای امنیتی، سیمکشی تلفن و شبکههای دیتا
انواع کابل مورد استفاده
- کابل کنترل چند هستهای
- کابل زوجبههمتابیده (Twisted Pair) برای انتقال داده
پروژههای عمرانی و فضای باز
تأمین برق موقت در پروژههای ساختمانی، کابلکشی در معادن و تونلها، سیستمهای روشنایی خیابانها و پارکها
انواع کابل مورد استفاده
- کابل مقاوم در برابر آب و روغن
- کابل با غلاف LSZH برای محیطهای عمومی
انرژیهای تجدیدپذیر
اتصال پنلهای خورشیدی به اینورتر، سیستمهای بادی کوچک، پروژههای برقرسانی خارج از شبکه (Off-Grid)
انواع کابل مورد استفاده
کابل خورشیدی (Solar Cable) با مقاومت بالا در برابر UV و دما
کابل فشار ضعیف به دلیل تنوع در طراحی، تقریباً در تمامی بخشهای زندگی روزمره و صنعت کاربرد دارد. انتخاب نوع مناسب آن به شرایط محیطی، میزان جریان و نیازهای ایمنی پروژه بستگی دارد.
در این مطلب به بررسی کابل فشار ضعیف، ویژگیها و کاربردهای آنها پرداختیم. همچنین، به نکاتی مهم در هنگام انتخاب و نصب این کابلها اشاره کردیم. در پایان استفاده از کابلهای فشار ضعیف با کیفیت، نقش مهمی در ایمنی و کارایی شبکههای برقرسانی دارد. بنابراین، هنگام انتخاب و خرید سیم برق ساختمان حتما به کیفیت آنها توجه کنید.
شرکت یازپترونوا عرضه کننده کابل و متعلقات کابل، شامل انواع کابل خشکی، دریایی، کابلهای ویژه و کابل اعلام حریق میباشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره میتوانید با کارشناسان مجرب ما تماس حاصل نمایید.